13. edycja Nocy Poezji w Krakowie „MILCZENIE I CISZA W POEZJI”
Podczas tegorocznej Nocy Poezji porozmawiajmy o tym, co między słowami, o ciszy w poezji i o milczeniu...
Są różne rodzaje ciszy. Różne formy milczenia. Ktoś powiedział, że jest milczenie, które zabija słowa i milczenie, które mowy „nie gasi; jest mowa, która zabija ciszę, i taka, która się ciszy nie boi.”[1] Cisza nieraz jest wymowniejsza niż krzyk. Bardziej boli, bardziej dotyka, ma większą moc. Czy rzeczywiście – jak twierdził Artur Schopenhauer – „Sztuka milczenia jest większa niż sztuka mówienia”? Porozmawiajmy o milczeniu, „(…) w którym zawarte są wszystkie /nadaremne słowa; / nieme obłoki,/ oddechy, spojrzenia (…)”[2]. Zanurzmy się w ciszy liter, w tym co niosą – w myślach i przemyśleniach.
Świętujący w tym roku 80. urodziny wybitny polski i krakowski poeta Ryszard Krynicki „poeta milczący” [3], mając ogromną świadomość ograniczenia jakim jest więź z językiem, z mową, uważa milczenie za swoją ojczyznę: „wiem, że nawet na wygnaniu / pozostanę w tobie, mowo" – pisze – „Jesteś moją jedyną ojczyzną milczenie", „jesteś moją ojczyzną, ciszo,/ krzycząca/ martwymi językami”[4].
Czy milczenie to brak nadziei na komunikację w dzisiejszym świecie? A może świadomość samotności w tłumie zagubionych w swoich telefonach i komunikatorach ludzi, żyjących obok siebie? Czy cisza to efekt braku płaszczyzn do rozmowy? A może ślad konfliktu idei albo pokoleń?
Cisza to przestrzeń, w której możemy doświadczać refleksji, to przestrzeń, której bardzo nam brakuje. Żyjąc w świecie chaosu informacyjnego, w natłoku cudzych słów i liter, zagłuszamy siebie, odtrącamy własne myśli. A potrzebujemy ich jak nigdy! Poczucie zagubienia i chaosu, braku przynależności, jest tak powszechne w dzisiejszym świecie.
Rok 2023 jest rokiem Wisławy Szymborskiej, mistrzyni „poezji w ryzach”, nieprzegadanego wiersza, który pozostawia nam wiele treści „pomiędzy”. W programie znajdą się projekty nawiązujące do twórczości Noblistki.
Program już wkrótce….
………………………………………………………………………………………………………………………………
[1] Zob.: “Odin”, https://www.cytaty.info/mysl/jest-milczenie-martwe-i-milczenie-ktore-nie.htm
[2] Ryszard Krynicki, „Wiersze wybrane”, Wydawnictwo a5, s.137.
[3] M. I. Niemczyńska, Krynicki poeta milczący, Gazeta Wyborcza z 9.11.2009, https://wyborcza.pl/7,75410,7233560,krynicki-poeta-milczacy.html
[4] Ryszard Krynicki, tamże.