Noc Muzeów to szczególne wydarzenie europejskie, realizowane także przez krakowskie muzea oraz Wydział Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pod patronatem Prezydenta Miasta Krakowa. Zorganizowana została po raz pierwszy w Krakowie w 2004 r.
W tym roku Noc Muzeów w Krakowie odbędzie się z 19 na 20 maja (w Krakowie zawsze z piątku na sobotę).
Od samego początku w Nocy Muzeów uczestniczą muzea i galerie podległe różnym organizatorom (miejskie, wojewódzkie, ministerialne, uczelniane) i każdego roku dołączają następne.
W tegorocznej edycji Nocy Muzeów weźmie udział 28 muzeów wraz z oddziałami (w sumie będzie to ponad 50 obiektów muzealnych). Będą to m.in. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, Muzeum Archeologiczne, Muzeum Narodowe w Krakowie, Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli, Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha”, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Maius, Muzeum Historii Fotografii im. Walerego Rzewuskiego, Muzeum Inżynierii Miejskiej, Muzeum Lotnictwa Polskiego, Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa „Nila”, a także Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce.
Po raz pierwszy w wydarzeniu udział weźmie Instytut Pamięci Narodowej - Oddział w Krakowie, jak również Muzeum Witrażu, które kontynuuje tradycje Krakowskiego Zakładu
Witrażów S. G. Żeleński, perły młodopolskiego dziedzictwa artystycznego
i jest najstarszym tego typu miejscem w Polsce.
Do wszystkich muzeów wstęp będzie bezpłatny, ale w wybranych muzeach będą obowiązywały rezerwacje.
Biletem wstępu do wszystkich muzeów jest specjalnie wybita na tę okazję pamiątkowa moneta w symbolicznej cenie: 1 złoty, która upoważnia mieszkańców Krakowa, a także licznie przybywających specjalnie na tę noc turystów do nieograniczonego wstępu do wszystkich placówek muzealnych, biorących udział w projekcie.
Nocna oferta muzeów jest niezwykle bogata. Oprócz zwiedzania wystaw stałych i czasowych placówki przygotowują specjalne atrakcje, m.in. gry miejskie, koncerty, warsztaty, nocne spacery, projekcje filmów, spotkania oraz lekcje dla dorosłych i dzieci.
Główną atrakcją tegorocznej edycji Nocy Muzeów będzie z pewnością „Dama
z gronostajem” Leonarda da Vinci prezentowana w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie, jeden z najpiękniejszych portretów na świecie, najważniejszy i najcenniejszy obraz w polskich zbiorach. Arcydzieło namalował 38-letni Leonardo w roku 1490 w Mediolanie. Obraz kupił książę Adam Jerzy Czartoryski i ofiarował swojej matce Izabeli Czartoryskiej.
Wśród licznych atrakcji przygotowanych przez muzea specjalnie na tę Noc wyróżnić należy m.in. wystawę Pawła Kowalewskiego „Moc i Piękno. Bardzo subiektywna historia polskich matek” w Muzeum Historii Fotografii., która jest pewnego rodzaju hołdem oddanym kobietom, których młodość przypadła na czas rozkwitu dwóch największych ustrojów totalitarnych XX wieku. Składa się na nią 10 obrazów, dużych portretów młodych kobiet wraz z subiektywną opowieścią dzieci o ich życiu i o tym, jak one je pamiętają. Prace wykonane zostały specjalną farbą, której trwałość oblicza się na 1 rok. Po tym czasie wyblakną. Inne atrakcje to pokaz multimedialny pt. Muzeum Utracone, na Dziedzińcu Arkadowym Zamku Królewskiego na Wawelu przybliżający problematykę strat wojennych poniesionych przez Polskę w dziedzinie dóbr kultury.