15. Noc Poezji. Czas utracony, poszukiwany i odzyskany

Odmierzamy go codziennie i mierzymy się z nim codziennie – godząc się z tym co przynosi lub nie – protestując, kontestując, starając się wpłynąć na jego bieg. Czas – niby wielkość fizyczna, pozwalająca określić kolejność zdarzeń, ale też chwila na osi czasu albo zbiór tych chwil-punktów i odstępy pomiędzy nimi… To czas organizuje świat.

Bohaterem tegorocznej, jubileuszowej 15. Nocy Poezji będzie właśnie czas – ten utracony, poszukiwany i odzyskany. Zapraszamy do refleksji nad czasem, jego trwaniem, umykaniem, przeciekaniem przez palce. Zachęcamy do rozmowy o doświadczaniu czasu w jego różnych punktach, wreszcie do rozmowy o przyszłości czasu. A wszystko to od 10 do 12 października 2025 r. w Krakowie.

Noc Poezji to kilkadziesiąt wydarzeń dla miłośników wierszy i nie tylko. Warsztaty dla młodzieży i dorosłych, spektakle poetyckie, spotkania kameralne i w szerszym gronie, slamy poetyckie, turnieje, czytania performatywne, wiersze podane do… kawy, a nawet chwile spędzone z blackout poetry, czyli poezją negatywną, poezją „zaciemnienia”, powstającą wskutek wykreślania słów w wierszu innego poety.

W Klubie Pod Jaszczurami na przykład zaplanowano czytanie performatywne wierszy Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, wzbogacone o estradowe wykonania wybranych piosenek i tekstów kabaretowych przeplecione opowieścią o poecie. Z kolei podczas warsztatów poetyckich w Pałacu Potockich pojawią się utwory klasyków, m.in. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Czesława Miłosza, Haliny Poświatowskiej czy Wisławy Szymborskiej oraz poetek i poetów współczesnych.

W Klubie Dziennikarzy „Pod Gruszką” odbędzie się spotkanie z Natalią Rogoz, laureatką 12. edycji Konkursu im. Anny Świrszczyńskiej na Książkowy Debiut Poetycki 2025 i promocja jej tomu poetyckiego „Gdzie rzeki płyną pod ziemią”. Anna Świrszczyńska (1909−1984), patronka konkursu, wybitna polska poetka, autorka m.in. słynnego tomu „Jestem baba”, która dokonała swoistej rewolucji w polskiej poezji, zarówno pod względem języka, jak i treści.

Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego zaprasza na spektakle, m.in. „Spadanie”, czyli pokaz egzaminacyjny studentek i studentów III roku Wydziału Aktorskiego pod opieką pedagogiczną prof. Jacka Romanowskiego, oparty na poezji Tadeusza Różewicza, Ewy Lipskiej, Zbigniewa Herberta i Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. W Muzeum Archeologicznym z kolei cofniemy się do czasów baroku, by przy muzyce na żywo wysłuchać wierszy Józefa Baki, Hieronima Morsztyna, Jana z Kijan, Daniela Naborowskiego, Wacława Potockiego, Jakuba Teodora Trembeckiego, Jerzego Trzanowskiego i autorów anonimowych. Na zabawę z poezją „zaciemnienia” zaprasza Biblioteka Kraków.

Z kolei Scena Teatru Zależnego Politechniki Krakowskiej zaprasza na spektakl poetycki na podstawie wierszy Ewy Lipskiej „Moje domy na trzy głosy”, a w Pałacu Potockich zaplanowano spotkanie z poezją Urszuli Kozioł- wiersze wybitnej, zmarłej w tym roku poetki przeczytają zaproszone poetki i poeci. Nie zabraknie wspomnień. Spotkanie poprowadzi Bronisław Maj.

W planach, w różnych przestrzeniach rozsianych po całym mieście, są także spotkania m.in. z Elżbietą Zechenter-Spławińską – poetką, tłumaczką, prozaiczką, pedagożką; Alicją Pochylczuk – poetką, tłumaczką; Grażyną Wojcieszko, poetką, tłumaczką (angielski, francuski, hiszpański), autorką sześciu tomów poetyckich oraz opowiadań zebranych w książce „Animalki” czy Antoniną Tosiek, poetką, autorką m.in. tomu „Storytelling”, laureatką Nagrody im. Wisławy Szymborskiej i Nagrody Literackiej m.st. Warszawy (2025).

Noc Poezji ma na celu wspieranie i rozwijanie kompetencji i praktyk czytelniczych, a także promocję poezji za pomocą nowych, atrakcyjnych form. To spotkania z poezją, także współczesną, jej autorkami i autorami; punkt wyjściowy do własnych poszukiwań, interpretacji i reinterpretacji utworów poetyckich.

Noc integruje wokół poezji i kultury słowa środowiska twórcze i artystyczne, instytucje kultury oraz organizacje pozarządowe, wydawców i księgarzy, a także mieszkańców różnych części miasta i gości odwiedzających Kraków – Miasto Literatury UNESCO.

Pomysłodawcą, inicjatorem i koordynatorem wydarzeń Nocy Poezji 2025 jest Wydział Kultury Urzędu Miasta Krakowa. Realizowana cyklicznie Noc Poezji ma na celu wspieranie i rozwijanie kompetencji i praktyk czytelniczych, a także promocję poezji za pomocą nowych i atrakcyjnych form.

Noc Poezji to część cyklu Krakowskie Noce, który jest zaproszeniem do korzystania z atrakcyjnej oferty skierowanej do mieszkanek i mieszkańców Krakowa oraz osób odwiedzających miasto. To jednocześnie promocja dziedzictwa i kultury Krakowa oraz jego potencjału twórczego.

Projekt składa się z siedmiu odsłon. Nadchodząca Noc Poezji jest ostatnim z wydarzeń. Odbyły się już: Noc Kin Studyjnych, Muzeów, Tańca, Teatrów, Jazzu oraz Noc Cracovia Sacra.